Tijd

Tijd III – Kunnen we ooit door de tijd reizen?

Allemaal hebben wij een aangeboren besef van tijd en ruimte. Tijd in het verleden, tijd in het heden en tijd in de toekomst. Soms lijkt de tijd heel snel te gaan en soms lijken seconden uren te duren. Maar wat is tijd eigenlijk? Gaat tijd altijd even snel? Waarom gaat tijd altijd vooruit? En zouden we ooit kunnen reizen door de tijd?

In deze aflevering van Radio Swammerdam buigen nobelprijswinnaar Gerard ‘t Hooft en Stefan Vandoren zich over die vraag. Zij schreven het boek ‘Tijd in machten van tien’ en bespraken het begrip tijd vanuit een theoretisch natuurkundig perspectief. De vraag die centraal stond was: wat is tijd? En kunnen we ooit door de tijd reizen? Marie Beth en Elmer Rikhof onderwierpen de wetenschappers aan een vragenvuur.
 
In zijn column verwoordt Sicco De Knecht ScienceGuide waarom tijdreizen ook soms ‘klote’ is, en hoe films tijdreizigers neerzetten.
 

Dossier: Tijd

Tijd II – Filosofie van tijd en het juiste moment

Soms vliegt hij, soms lijkt hij stil te staan, en in een angstaanjagend tempo tikt hij weg: de tijd. In deze uitzending stond Swammerdam volledig in het teken van dit verwarrende – en daardoor oneindig interessante – fenomeen. Mirjam en Elmer gingen op bezoek bij filosofe Joke Hermsen, auteur van het boek Kairos. In haar atelier gingen zij in gesprek over de tijd als filosofisch concept. En vragen haar: bestaat er zoiets als het juiste moment?
Ook gingen Marie Beth en Henk gingen op zoek naar het Eureka-moment bij wiskundigen, en maakten hierover een reportage.

En onze columniste Gemma Venhuizen droeg haar column over het juiste moment voor.

Presentatie: Mirjam van Zuidam en Elmer Rikhof
Column: Gemma Venhuizen
Techniek: Marie Beth van Egmond, Mirjam van Zuidam en Luuc Brans
Reportage: Henk Ruigrok van der Werven en Marie Beth van Egmond

Dossier: Tijd

Tijd I: Herinneringscultuur en ons collectief geheugen

In deze uitzending spraken Luuc en onze nieuwe redacteur Mirjam met David Duindam (UvA) over de ontwikkeling van holocaust-herinneringsplekken en dan met name over de Hollandsche Schouwburg als plek van herinnering. Ooit een theater, toen een gruwelijke deportatieplaats, nu een museum. Hoe herinneren we het verleden en hoe geven we vorm aan deze herinneringen in monumenten en musea?  David is verbonden aan de Amsterdam School of Heritage and Memory Studies (UvA) en vertelde ons over de manier waarop onze collectieve herinneringen gevormd worden en hoe zich dit uit in culturele representaties zoals musea en literatuur. We spraken over de Hollandsche Schouwburg, het Nederlandse herdenkingsdiscours over WO II, maar ook over het nieuw te bouwen Holocaust Namenmonument, over 9/11 en over de Nederlandse herinnering aan de ramp met MH17. 
Heidi Dorudi droeg een bijzonder column voor met de titel “De herinnering en de herhaling”. Hierin ging zij in op Kierkegaards  Terugluisteren dus!

Dossier: Tijd